Hüzün: kwietnia 2014

Merhaba!

Po kilku ostatnich doświadczeniach ze sztuką postanowiłam stworzyć dla Was krótką listę miejsc, które łączą w sobie sztukę współczesną z tematami społecznie ważnymi. Stambuł to gigantyczne, wielokulturowe miasto i nie dziwi, że znajduje się tu tak wiele interesujących miejsc, gdzie można wziąć udział w wystawach, jak również w rożnego rodzaju warsztatach, konferencjach czy projekcjach filmów. Wszystkie te instytucje prześcigają się w organizacji większej ilości wydarzeń, które będą mobilizować odbiorców i uwrażliwiać ich na ważne tematy. Oto lista obowiązkowych miejsc do zaliczenia w Stambule! Jeśli jednak znacie inne, niewymienione przeze mnie, podajcie je w komentarzach. Z chęcią je zeksploruję :)

1. Oczywiście pierwszym i najbardziej znanym jest Istanbul Modern na artystycznej alei Meclis-i Mebusan Caddesi [http://www.istanbulmodern.org/en].

Istanbul Modern jest bardzo nowoczesne. Znajduje się w samym sercu dzielnicy Karaköy, zaraz nad Bosforem i nieopodal Akademii Sztuk Pięknych im. Mimara Sinana. Sam budynek to była fabryka a jego wnętrze jest... powiedzmy: dość surowe ;)

Istanbul Modern jest uważane za największe i najstarsze muzeum prywatne, które organizuje wystawy sztuki współczesnej. Oczywiście odbywają się tam nie tylko wystawy (jak Biennale w Stambule, o którym pisałam tutaj). Istanbul Modern organizuje także warsztaty dla dzieci i dorosłych, lekcje i rożnego rodzaju panele dyskusyjne. W muzeum możecie znaleźć także bibliotekę, salę kinową i strefę nowych mediów. Celem Istanbul Modern jest zachęcenie ludzi ze wszystkich grup wiekowych do odkrycia bogatej kolekcji sztuki i uwrażliwienia ich na dziedzictwo kulturowe.

Osobiście odwiedziłam kilka wystaw w IM podczas Biennale, a także miałam okazję zobaczyć Retrospekcję Erola Akyavaşa oraz wystawę Przeszłość i Teraźniejszość, która zrobiła na mnie niesamowite wrażenie. Wciąż planuję wybrać się wreszcie na Komşular – Sąsiadów.

2. Drugim muzeum jest niesamowicie położone Sakıp Sabancı Museum przy alei Sakıp Sabancı Caddesi w centrum Emirganu [http://muze.sabanciuniv.edu/en].

Cały kompleks SSM to dzieło sztuki. Położony jest na wysokim wzgórzu pełnym ogrodów, z których możemy podziwiać panoramę Bosforu (o tym muzeum także pisałam tutaj). Nawet budynki SSM to małe śnieżnobiałe dzieła sztuki w stylu neoklasycystycznym.

Celem SSM jest promocja kultury i łączenie sztuki współczesnej z klasyczną. Z jednej strony organizowali oni wystawę poświęconą Rembrandtowi i jemu współczesnym, z drugiej – jeszcze niedawno można było podziwiać tam kolekcję rzeźb Anisha Kapoora.

SSM organizuje także szeroką gamę warsztatów, zajęć dla szkół oraz programów. Wartym uwagi wydaje się Spotkanie Miasta, Spotkanie Muzeum – projekt, który ma na celu zachęcać kobiety z oddalonych od centrum Stambułu dzielnic do "spotkania się" ze sztuką poprzez organizowanie dla nich transportu do muzeum i warsztatów artystycznych. Innym ciekawym wydarzeniem (szczególnie dla nas, Polaków :)) są Polskie Filmy w SSM – tym razem z produkcjami Krzysztofa Zanussiego i Doroty Kędzierzawskiej.

3. Trzecim świetnym miejscem jest jedna z moich ulubionych galerii – SALT, która ma dwie filie: w Beyoğlu (na alei Istiklal) i na Karaköy (ulica Bankalar) [http://saltonline.org/en/home].

SALT Beyoğlu odwiedziłam wiele razy podczas spacerów po Istiklal, jednak w Galacie byłam tylko raz; to jednak wystarczyło, by totalnie zakochać się w jego architekturze. W SALT Galata uczestniczyłam w pięknej wystawie Otwierając Archiwum: Reprezentacje, Tożsamość, Pamięć w Osmańskiej Rodzinie.

W SALT Beyoğlu miały z kolei miejsce interesujące wystawy, takie jak Czekając na Gaz Łzawiący Allana Sekuly czy pokazy stambulskiego Biennale. Świetnym pomysłem są tak zwane Długie Czwartki, podczas których możecie zobaczyć filmy dokumentalne całkowicie za darmo, a także wziąć udział w spotkaniach z ich autorami (takim przykładem może być Koniec Sezonu Nikolaja B.S. Larsena).

4. Inną galerią, zaraz po drugiej stronie alei Istiklal, jest założony przez Fundację Vehbi Koç ARTER [http://www.arter.org.tr/W3/].

ARTER jest ulokowany w pięknej XX-wiecznej kamienicy. Obecnie znajduje się tam wystawa Marca Quinna Gdy rozum śpi. Z kolei wystawa w ARTER podczas Biennale była jedną z najlepszych.

5. Kolejnym miejscem, choć nieco innym od poprzednich, jest Studio-X Istanbul, które niedawno odwiedziłam. Znajduje się ono także na Mecils-i Mebusan Caddesi [http://www.studio-xistanbul.org/en/].

Sami siebie nazywają pozauczelnianą przestrzenią eventową z racji powiązań z Uniwersytetem Columbia. Posiadają oddziały na całym świecie: w Tokio, Pekinie, Ammanie, Johannesburgu i Rio de Janeiro. Ich celem jest stworzenie miejsca, gdzie ludzie mogą dzielić się pomysłami i programami, a które stymuluje także lokalne społeczności.

Ostatnio postanowiłam odwiedzić Studio-X, by wziąć udział w panelu dotyczącym Ormian w Stambule, i znalazłam się w bardzo prostym, ale niesamowicie autentycznym miejscu, gdzie każdy może znaleźć coś dla siebie. Obecnie możemy podziwiać tam wystawę Kompresja: Guantanamos, która w swej prostocie jest bardzo poruszająca i stworzona jest zgodnie z ideą pamięci zbiorowej oraz projektów otwartych. W Studio-X możecie także wziąć udział w projektach i warsztatach.

Chciałabym także polecić Wam dwie świetne strony, które pomogą poruszać się po Stambule – możecie znaleźć tam restauracje, muzea, kina, jak również najnowsze wydarzenia z życia miasta. TimeOutIstanbul pomaga mi zdecydować, często w ostatnim momencie, gdzie się wybrać, dzięki zakładkom 5 Top Events i Weekend Roundup. Z kolei The Guide Istanbul jest nieoceniony ze swoim Istanbul 101 i Events. Na obu stronach możecie znaleźć informacje dotyczące kultury, imprez, jedzenia i zakupów.

After some recent art experiences, I've decided to create a short list of places that combine modern art with socially sensitive topics. Istanbul is a huge multicultural city and it is not surprising there are so many interesting places where you can take part not only in exhibitions, but also various workshops, conferences and film screenings. All those institutions are trying to invent more and more activities to encourage people and make them aware of socially important topics. Let me show you the must-see list of Istanbul's event spaces! If you know of any which are not included in this list – write them in the comments :)

1. Of course the first and most well-known is Istanbul Modern on the very bohemian and artistic Meclis-i Mebusan Caddesi [http://www.istanbulmodern.org/en].

Istanbul Modern is very modern indeed. It is located in the heart of Karaköy, right next to the Bosphorus and Mimar Sinan Academy of Fine Arts. The building itself is a former warehouse and the inside is... let's say severe ;)

Istanbul Modern is said to be the biggest and very first private museum to organise contemporary art exhibitions. Of course, not only exhibitions (like Istanbul Biennale, which I wrote about) take place there. Istanbul Modern also organises workshops for adults and children, classes and panels. You can also find a library, a cinema and a new media area there. The aim of Istanbul Modern is to encourage people of all ages to explore collections of art and to make them aware of their cultural heritage.

As for me, I participated in some exhibitions in IM during Biennale and also saw Erol Akyavaş's Retrospective and Past and Future, which was very impressive. Still planning to see Komşular – Neighbours.

2. The second one is the astonishingly located Sakıp Sabancı Museum on Sakıp Sabancı Caddesi in the middle of Emirgan [http://muze.sabanciuniv.edu/en].

The whole SSM complex is a masterpiece. Located on a high hill, it is full of gardens from which you can see the Bosphorus panorama (I wrote about this Museum before). The buildings are snowy white and neoclassical, looking like little masterpieces themselves.

SSM's aim is to promote culture and combine modern and classic art. They organised an exhibition on Rembrandt and his contemporaries, as well as one of sculptures by Anish Kapoor.

The SSM also organise a wide range of workshops, school activities and programmes. A project especially worth our attention is Meeting the City, Meeting the Museum; it encourages women from distant Istanbul districts to get to know art by organising transportation and workshops for them. Another interesting event (especially for us Poles :)) is the Polish Films at SSM – this time it's Krzysztof Zanussi and Dorota Kędzierzawska.

3. The third great place is one of my favourite galleries – SALT; it has two branches: in Beyoğlu (at Istiklal Caddesi) and in Karaköy (Bankalar Caddesi) [http://saltonline.org/en/home].

I have visited SALT Beyoğlu many times on my way through Istiklal, whereas SALT Galata I have entered only once – but this one time was enough to fall in love with its architecture. In Galata, I participated in a beautiful exhibition Dismantling the Archive: Representation, Identity, Memory in an Ottoman Family.

There were also some interesting exhibitions in SALT Beyoğlu, such as Allan Sekula's Waiting for the Tear Gas or the Istanbul Biennale. A great idea are so-called Long Thursdays, when you can watch documentary movies totally free of charge and participate in a debate with the directors (e.g. Mevsim Sonu – The End of Season – by Nikolaj B.S. Larsen).

4. Another Istiklal gallery is ARTER, right across the street, launched by the Vehbi Koç Foundation [http://www.arter.org.tr/W3/].

ARTER is located in a beautiful early 20^th-century building. At the moment, they are hosting the Marc Quinn's The Sleep of Reason exhibition. They also participated in the Istanbul Biennale, with one of the best exhibition of all.

5. Another event hall, though a little different, is Studio-X Istanbul that I recently visited. It is located again at Mecils-i Mebusan Caddesi [http://www.studio-xistanbul.org/en/].

They call themselves off-campus event space and are connected with Columbia University. They have other branches in Tokyo, Beijing, Amman, Johannesburg and Rio de Janeiro. Their goal is to create a place for people to share ideas and programmes, as well as stimulate local communities.

Recently, I visited Studio-X to participate in a panel about the Armenian people in Istanbul and I found myself in a simple but really authentic place where everyone can discover something for themselves. They are now hosting an exhibition called Compressed: Guantanamos, which is very touching and draws on the idea of public memory and open projects. In Studio-X you have a chance to take part in projects and workshops as well.

I also want to recommend two marvellous websites, which help you get around Istanbul – you can find restaurants, museums and cinemas there, as well as recent events. TimeOutIstanbul helps you choose what to do, sometimes at the last minute, by showing you the 5 Top Events and Weekend Roundup sections. The Guide Istanbul, in turn, is invaluable with its Istanbul 101 and Events. You can find articles on culture, night life, food and shopping in both of them.

Zofia próbuje wpasować się w klimat Istanbul Modern / Zofia trying to fit into the atmosphere of Istanbul Modern

Ogrody Sakip Sabanci / Sakip Sabanci's gardens, fot. Zofia Olender

Z perspektywy konia: Bitwa pod Wiedniem w SSM / Horse's perspective: The Battle of Vienna in SSM, fot. Zofia Olender

SALT Beyoglu, fot. Zofia Olender

SALT Galata, fot. Agata Ostrowska

Otwierając Archiwum / Dismantling the Archive - SALT Galata

Gdy rozum śpi / The Sleep of Reason - ARTER, fot. Agata Ostrowska

Guantanamos - Studio-X

Guantanamos - Studio-X

Studio-X

Foto: Huzun

Korekta: Agata Ostrowska

fot. Zofia Olender

Merhaba!

Emirgan jest jedną z tych dzielnic Stambułu, którą zawsze chciałam odwiedzić jako szalona książkoholiczka :) To głównie za sprawą Spokojnego Umysłu Ahmeta Hamdiego Tanpınara poczułam, że Emirgan i cały region w górze Bosforu musi być pięknym i spokojnym miejscem. Orhan Pamuk pisze: Przejażdżki nad Bosfor nie mogły się obyć bez wyprawy na Emirgan, wizyty w kawiarni "Pod Platanem", zajadania słodkich wafli, spaceru wzdłuż brzegu morza na Bebeku i oglądania statków... [Stambuł, s. 83].

Wreszcie nadarzyła się więc okazja, bym zobaczyła nieznaną mi część Stambułu. Okazało się, że jest ona dokładnie taka, jak opisał ją Pamuk! Ten odcinek Bosforu należy do najpiękniejszych, od Bebeku do Istinye możecie podziwiać czyste i idealnie szafirowe wody, którym towarzyszą stare rezydencje zwane yalı. Niegdyś posiadłości osmańskich możnych i paszów, zostały przekształcone w letnie domy stambulskiej burżuazji. Pamuk wspomina o fenomenie yalı w wielu swoich książkach. Jego bohaterowie ukrywają się tam przed ciekawskim okiem rodziców, odpoczywają podczas upalnego lata i obserwują inne posiadłości trawione przez ogień (wiele z nich uległo zniszczeniu z powodu pożarów, po czym miasto odnawiało je krok po kroku). Obecnie wyglądają naprawdę zachwycająco z cudownie rzeźbionymi zdobieniami, delikatnymi kolorami i fantastycznymi ogrodami.

Co przywiodło mnie do Emirgan? Po pierwsze, w Emirgan Park ma miejsce Festiwal Tulipanów. Park jest śliczny sam w sobie, ale tulipany, które są przecież symbolem Turcji, dodają mu tylko uroku. Ciężko jest opisać eksplozję kolorów, zapachów i kształtów. Emirgan Park pozwolił mi uwierzyć, że jest w Stambule miejsce dla rodzin i przyjaciół, którzy chcą spędzić trochę czasu z dala od gwarnego, zabieganego miasta, organizując piknik i spacerując.

Drugim wydarzeniem, które przekonało mnie do wyprawy na Emirgan była wystawa zatytułowana Dalecy Sąsiedzi, Bliskie Wspomnienia w Muzeum Sakıp Sabancı. Wystawa ta upamiętnia 600-lecie stosunków dyplomatycznych między Polską a Turcją; wiele z tych lat przypadło na czasy pokoju i współpracy. Wystawa jest warta uwagi z dwóch powodów. Po pierwsze, możemy znaleźć tam wiele historycznych eksponatów, takich jak ubrania, obrazy, broń czy dokumenty. Po drugie, jest ona przygotowana z niesamowitą precyzją – nawet muzealna restauracja Changa serwuje polskie dania narodowe!

Wycieczka na Emirgan i wizyta w Parku oraz w SSM naprawdę przenosi nas w czasie do epoki zwanej Lale Devri. Podczas rządów sułtana Ahmada III (1718-1730) Turcja przeżywała prawdziwy rozkwit – nie tylko zbliżano się do Zachodu, ale także ceniono poezję i sztukę. W tym czasie Stambuł rozrastał się właśnie w górę Bosforu. Wielu obcokrajowców odwiedzało Stambuł i mieszkało w tym mieście, powstawały rezydencje i pałace, a tulipany stały się bardzo popularne i hodowano je na dużą skalę.

Polecam Wam stronę SSM, gdzie możecie znaleźć informacje dotyczące wystawy:

http://muze.sabanciuniv.edu/en/page/exhibitions/distant-neighbour-close-memories-600-year-turkish-polish

Emirgan is one of those districts in Istanbul that I've always wanted to visit due to my obsession with books. Especially when reading Huzur by Ahmet Hamdi Tanpınar, I felt that Emirgan and the whole up-the-Bosphorus area is a beautiful and peaceful place. Orhan Pamuk writes: “We would always go to the Çınaraltı Café in Emirgan for “paper helva” and walk along the shore, either near Emirgan or Bebek, to watch the passing ships”... [Istanbul, p. 60].

So, recently I got a chance to finally see this part of Istanbul. And it was exactly the same as Pamuk described it! Bosphorus is for sure at its most beautiful here – between Bebek and Istinye, you can see the clear and perfectly sapphire water accompanied by charming old houses called yalı. Previously mansions of the Ottoman noblemen and pashas, they were later turned into summer houses for the Istanbul bourgeoisie. Pamuk recalls the phenomenon of the yalı in many of his books. His heroes are hiding there from the inquisitive eyes of their parents, they rest there during summer days and watch other mansions on fire (many of them were destroyed by fire, then restored step by step by the municipality). Now they look really amazing, with beautifully carved shapes, delicate colours and astonishing gardens.

What brought me to Emirgan? Firstly, it was the Tulip Festival in Emirgan Park. The Park is beautiful itself, but the tulips, which are the symbol of Turkey, only make it more amazing. It is hard to describe the outbreak of colours, smells and shapes over there. Emirgan Park made me believe that there is a place for families and friends who want to spend their time far away from this busy, rushing Istanbul – having a picnic and wandering around.

The second thing that made me visit Emirgan was the exhibition named Distant Neighbour, Close Memories in Sakıp Sabancı Museum. The exhibition commemorates 600 years of diplomatic relations between Poland and Turkey – mostly times of peace and cooperation. The exhibition is exciting for two reasons. First of all, we can see many historical exhibits, such as clothing, paintings, weapons and documents. Secondly, it was prepared down to the tiniest detail; even the Museum's restaurant Changa serves national Polish dishes!

My trip to Emirgan and the visit to Emirgan Park and SSM can truly bring us back to the times of the Lale Devri period. During the reign of sultan Ahmet III (1718-1730), Turkey was blooming – not only was it becoming more and more westernised, but art and poetry were also held in highest regard. During this period, Istanbul was developing especially along the Bosphorus. Many foreigners visited and stayed in Istanbul, new mansions and palaces were built, and most importantly – the tulips became popular.

I recommend you to take a look at SSM's website to find some information about the exhibition:

http://muze.sabanciuniv.edu/en/page/exhibitions/distant-neighbour-close-memories-600-year-turkish-polish